İş sağlığı ve güvenliği alanında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında çıkarılan yönetmeliklerde işverenin çok fazla görev ve sorumluluğu vardır. Hükümlere uymayan işveren ise idari ve hukuki yaptırımlar ile karşı karşıya kalabilmektedir. Bununla birlikte işverenler gibi çalışanlar da bazı hükümlere uymalıdır. Özellikle işyerinde iş sağlığı ve güvenliği kurallarının tam olarak uygulanabilmesi için çalışanlar bazı sorumluluklara sahiptir. Bu noktada ise Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülükleri konusu merak edilen bir konudur. ESGO ekibi olarak bu yazımızda, Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülükleri hakkında merak edilenleri detaylı bir şekilde sizler ile paylaşacağız.
Yükümlülüklerin Hukuki Kaynakları, Kapsamı ve Özellikleri
Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları ile kendilerinin ve yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliğini riske atmamalıdır. Bununla birlikte çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yükümlülükleri aşağıdaki gibidir:
- İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanabilmelidir. Ayrıca bu araçların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmaları, keyfi olarak çıkarmamaları ve değiştirmemeleri de son derece önemlidir.
- Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmaları ve korumaları beklenir.
- İşyerindeki makine, cihaz ve binalarda sağlık ya da güvenlik yönünden ciddi veya yakın bir tehlike ile karşılaştığında işverene veya çalışan temsilcisine haber vermesi gerekir.
- Teftiş sürecinde yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların çözümlenmesi için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği içerisinde olmalıdır.
- Kendi görev ortamında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği içerisinde bulunması gerekir.
Ayrıca 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 30.06.2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Bu nedenle de iş sağlığı ve güvenliği konusuna ilişkin mevzuat tek bir yerde toplanmıştır. Bununla birlikte 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile işverenlere yüklenen tüm yükümlülüklerle beraber çalışanlar için de birçok yükümlülük düzenlenmiştir.
Yükümlülüklerini Amacı Nedir?
Sosyal açıdan hak, ekonomik açıdan kaçınılmaz gereklilik olarak ifade edilen insan gücünün korunması, insan ve toplum mutluluğunun temelinde yer almaktadır. Bununla birlikte insan gücünün korunması için işin yapılma sürecinde çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa ve güvenliğe zarar verebilecek koşullardan korunmak gerekir. Bu amaçla ise yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalar, iş sağlığı ve güvenliği olarak ifade edilir. İş Sağlığı ve Güvenliğinin amacı ise şu şekildedir:
- Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sunmak
- Çalışanları çalışma ortamından kaynaklanan sağlık ve güvenlik risklerine karşı koruyabilmek
- Çalışanların sağlık, güvenlik ve refahını sağlamak
- Üretimin devamlılığı
- Verimliliği artırma
Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerini İhlalinin Sonuçları
Çalışanların İş Sağlığı ve Yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda iki farklı sonuç ile karşılaşmaları muhtemeldir:
- İşverene Tazminat Ödemesi: Çalışanlar bu yükümlülüklere uymadığında TBK madde 400 ve İş Kanunu 26/2 hükümleri kapsamında zararın tazminini ödemelidir.
- İşverenin İş Sözleşmesini Fesih Hakkı: Çalışanın iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin düzenlemelere uygun hareket etmemesi söz konusu ise İş Kanunu madde 25/II-ı uyarınca işverenin fesih hakkı doğar.
ESGO olarak bu yazımızda, Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Hükümlülükleri hakkında merak edilenleri detaylı bir şekilde sizlerle paylaştık. Amacımız, birçok alanda ihtiyaçlara yönelik çeşitli hizmetler sunarak, iş güvenliği alanında da bilinçli ve profesyonel uzmanlara yol göstermektir. Daha detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilir ya da web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
